İnsan Hakları Evrensel Beyanname’sinin 70 yılını kutluyoruz peki… nedir bu İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi?

II. Dünya Savaşı sırasında yaşanmış dramatik olayların sonucunda insan haklarının evrensel olarak korunamadığı anlaşılması ve 17 milyon insanın katledilmesi bütün dünyayı dehşete düşürmesinin ardından hükümetler uluslararası barışı yüceltmek ve çatışmayı önlemek için beraber çalıştılar ve Haziran 1945’te Birleşmiş Milletler’i kurdular.

Birleşmiş Milletler Genel Konseyi 10 Aralık 1948’de aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 48 ülkenin kabul oyu ile İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni ilan etti. Üzerinden geçen 70 yılın ardından beyanname uluslararası insan hakları hukukunun temelini oluşturmaya devam ediyor.

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, bütün insanların, din, dil, ırk, etnik köken, cinsiyet ve cinsel yönelimlerinden bağımsız olarak eşit ve özgür olduğunu söylemeye cesaret ederek, tarihte önemli bir kırılma yaratmıştır. İlk kez küresel bir sözleşme, siyaseti değil, insanları merkezine almıştır.

Madde 1, “hepimiz özgür doğarız” der.

Hepimizin kendi fikir ve düşünceleri vardır ve hepimiz istisnasız aynı muameleyi görmeliyiz. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ndeki diğer 29 madde arasında iltica etme hakkı, işkenceye maruz kalmama hakkı, ifade özgürlüğü hakkı ve eğitim hakkı da bulunur.

Ayrıca Beyanname, yaşam hakkı, adil yargılanma hakkı, toplanma özgürlüğü hakkı, özel hayatın gizliliği hakkı gibi başka bir takım medeni ve siyasi haklar dışında, sosyal güvenlik, sağlık ve eğitim gibi sosyo-ekonomik hakları da kapsar.

Bu haklar doğuştan kazanılır ve bunları bizden kimse alamaz. Bu haklar ayrımsız olarak herkese aittir.

Bugün üzerinden 70 yıl geçmiş olsa, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, Uluslararası Af Örgütü’nün yaptığı çalışmaların, kampanyalarının temelini oluşturur ve yetkililere hak ihlalleri karşısında hesap sorma olanağı sağlar. Türkiye’nin de taraf olduğu Beyanname bugün hala uluslararası insan hakları hukukunun temelini oluşturmaktadır.